Aardse vruchten

Nella Oortman moet erg wennen aan haar nieuwe leven, na haar huwelijk met Johannes Brandt, VOC-koopman in het zeventiende-eeuwse Amsterdam. Wanneer ze haar intrek neemt in het huis aan de Herengracht, maakt ze kennis met Maren, Otto en Cornelia, die in plaats van Nella, als vrouw des huizes, de scepter zwaaien. Als Johannes haar een poppenhuis cadeau geeft, een miniatuurversie van hun eigen huis, is Nella verrukt. Maar dan verschijnen er raadselachtige pakketjes met onderdelen voor het poppenhuis, die stuk voor stuk symbool staan voor intieme details uit het persoonlijk leven van de bewoners. Toen de auteur Amsterdam voor het eerst bezocht, was ze op slag verliefd en besloot er een boek over te schrijven en het poppenhuis van Petronella Oortman, te vinden in het Rijksmuseum, vervult de hoofdrol. Ze deed veel research en dat is te merken, ze leverde een roman af om u tegen te zeggen. Vanaf de eerste bladzijden ben je een pion in het grote poppenhuis en kun je niet anders als meespelen. Met plattegrond, verklarende woordenlijst en informatie over inkomsten en uitgaven in een zeventiende-eeuws Amsterdams huishouden. Ondanks de verwijzingen naar de Bijbel is het een roman voor liefhebbers van historische verhalen

Het verhaal is een spannende en bij vlagen hilarische roadtrip over een tandarts, Josie, die samen met haar twee jonge kinderen Paul (8) en Ana (5) haar praktijk en een mislukt huwelijk in Ohio achter zich laat en probeert in Alaska aan hun bestaan een nieuwe draai te geven. Josie, ontheemd, onrustig en nooit echt gesetteld, vlucht na een aanklacht van een patiënt en het schuldgevoel over de dood van een jongen die ze heeft aangemoedigd als militair naar Afghanistan te gaan. Onheilspellende elementen (inclusief Josie’s verleden) en haar vaker impulsief gedrag worden gecombineerd met Eggers’ bekende ironisch omver trappen van heilige huisjes als het ‘zuivere’ Alaska (duur en vergeven van de rare types en bosbranden) en de Amerikaanse droom. Tijdens hun odyssee in een krakkemikkige camper kruipen ze regelmatig door het oog van de naald en blijven op een sprookjesachtige manier altijd ongedeerd, ook tijdens het spectaculaire slot. De grote kracht is de levendige schets van de zorgzame Paul (vaak het geweten van zijn moeder) en de wildebras Ana  

De negenjarige Lilly, een albinomeisje, kijkt vanuit haar zolderkamer in Blackwood Manor naar een groot circus dat in de verte bezig is haar tenten op te slaan. Ze zit al zo lang ze zich kan herinneren opgesloten en is nog nooit buiten geweest. Onverwachts neemt haar moeder Lilly mee om haar te verkopen aan dit reizende gezelschap. De jaren gaan voorbij waarin Lilly werkt in de rariteiten show, als albino-waarzegster en bij de olifanten. De achttienjarige Julia is van huis weggelopen en verdient de kost met serveerwerk in een café. Op een dag benadert een privédetective haar om haar het testament van haar overleden ouders te overhandigen. Beurtelings per hoofdstuk, en met een tijdsverschil van 25 jaar, ontspint zich het verhaal van deze twee jonge vrouwen, wier levens met elkaar verbonden blijken te zijn. De auteur verwerkt interessante informatie over het circusleven in de jaren 30/40, zonder dat het een opsomming van feiten wordt. Ook het harde leven met uitbuiting en onderdrukking komt aan bod. Goed doordachte verhaallijn en vlot leesbaar. Auteur schreef meerdere historisch gesitueerde romans.

Deze briljant geschreven roman speelt zich af rond 1855 in het zuiden van de VS tijdens de hoogtijdagen van het slaventijdperk. De achttienjarige Cora leeft al haar hele leven op de katoenplantage van de sadistische Randall. Als zij samen met de wat oudere Caesar besluit te proberen te ontsnappen, begint zij een tocht die maanden in beslag neemt en haar naar zeer verschillende werelden voert, van het ogenschijnlijk vriendelijke South Carolina tot de verschrikkingen van North Carolina waar alle zwarten worden opgehangen. De slavenvanger, Ridgeway, zit haar voortdurend op de hielen. Hoewel het fictie is, krijgt de lezer een realistisch, helder beeld van de verschrikkingen en wreedheden van Amerika voor de Amerikaanse Burgeroorlog (1861-1865). Het wordt pijnlijk duidelijk tot wat voor vreselijke dingen de mens in staat is. Fascinerend verhaal. Bekroond met de National Book Award for Fiction 2016..

Een vader en een zoon maken per motorfiets een tocht door Noord-Amerika. Het gaat meer om het reizen dan om ergens te komen. De hoofdwegen worden vermeden, de voorkeur gaat uit naar kronkelende, beboste zijwegen. Het boek gaat niet over wat hen op deze reis overkomt, maar over de bespiegelingen die door wat ze zien in hen worden opgeroepen. Veel gefilosofeer, over de zin van het leven, over waarden en over religie. De roman drukt het levensgevoel uit van de generatie van linkse intellectuelen die zich aan het begin van de jaren tachtig, teleurgesteld over het uitblijven van maatschappelijke veranderingen, terugtrok uit het politieke leven om zich aan levensbeschouwelijke zaken te wijden. Het succes van deze roman is onderwerp van veel studie geweest. Hoewel het tamelijk sentimenteel en betuttelend is, werd het een cultboek.

In de herfst van 2000 wordt een vijf jaar eerder aan Columbia afgestudeerde, nooit bij naam genoemde jonge kunsthistorica ontslagen door een galerie in New York om haar toenemend pillengebruik. Ze vindt dat ze een jaar rust en ontspanning nodig heeft om haar leven weer op orde te krijgen. Op het oog heeft ze alles: ze is knap, goed opgeleid en met de erfenis van haar overleden ouders kon ze een mooi appartement in New York kopen. Toch is ze niet gelukkig, haar ex-vriend Trevor ziet ze af en toe, net als vriendin Reva op wie ze veel kritiek heeft. Met de pillen die ze van slechte psychiater krijgt, wil ze rust, die weinig lijkt te brengen, maar een project van kunstenaar Ping Xi, die ze kent uit de galerie, brengt haar terug bij zichzelf. In het werk van de Amerikaanse auteur (1981), wier tweede roman ‘Eileen’* werd genomineerd voor de Man Booker Prize 2016, staat zwarte humor centraal. Ook deze uitstekend geschreven, mooie derde roman, die een somber beeld lijkt te geven van de hoofdpersoon, geeft voor wie verder kijkt veel subtiele, vaak ook geestige kritiek op de Amerikaanse kunstwereld en maatschappij.

In het diepe zuiden van de VS wordt in de jaren '50 rassensegregatie alom geaccepteerd. Wanneer een blanke advocaat een zwarte man verdedigt, die onterecht beschuldigd wordt van het verkrachten van een blanke vrouw, is het dorp in rep en roer. Het bijzondere van het verhaal is het perspectief: alles wordt gezien door de ogen van de jonge dochter van de advocaat die niet alles begrijpt wat ze ziet, maar belangrijke levenslessen leert. Een klassieker die door alle schoolkinderen in de VS wordt gelezen. De nieuwe vertaling van Ko Kooman is vakkundig en leest vlot. Er gaat (vermoedelijk onvermijdelijk) veel verloren in de vertaling, met name de kleurrijke dialecten van de zwarte bevolking en arme blanken. In 1961 won Gregory Peck een Oscar voor zijn filmvertolking van de advocaat. Oorspronkelijke titel: 'To Kill a Mockingbird'.

  De Cirkel is de naam van een enorm softwarebedrijf waar de jonge Mae in dienst treedt. Al snel merkt ze dat dat meer is dan een kille organisatie: de werknemers worden niet gezien als robots of nummers maar als individuen, en omdat iedereen deel uitmaakt van een grote warme gemeenschap, wordt er heel veel prijs gesteld op deelname aan groepsactiviteiten. Mae heeft niet door wat de lezer wel spoedig begrijpt: de enorme sociale druk, het gebrek aan privacy en het blinde positivisme verhullen een organisatie die met haar geavanceerde media-technologie de maatschappij wil gaan beheersen – misschien met de beste bedoelingen, maar toch… Briljante visionaire roman, een soort update van Orwells '1984' die zijn kracht niet alleen aan de boodschap ontleent maar ook aan Eggers' inventiviteit bij de futuristische, maar zeker niet onmogelijke technologische snufjes, zoals een draadloze camera zo klein als een lolly en een in een mens geïmplanteerde 'tracking'-chip. Binnen het huidige privacy-debat een bijzonder actuele roman, maar ook daarbuiten voorbestemd een klassieker te worden.