Niets weerstaat de nacht

Bij thuiskomst in haar appartement in Parijs vindt Myriam haar twee kleine kinderen met messteken in bad. Daarna begint het verhaal. Na de geboorte van Mila en Adam koos ze toch voor haar carrière als advocaat. Haar man Paul, geluidstechnicus, kreeg steeds meer opdrachten. Zo kwam Louise als nanny bij hun in huis. Ze was zorgzaam voor de kinderen, kookte lekker, ruimde het huis obsessief op. Louise, weduwe, traumatisch verleden, schulden en contactloos, beet zich vast in het gezin. De aanvankelijke vriendschappelijke relatie met Myriam en Paul verkoelde na enkele incidenten. Toen ze het einde van haar baan zag naderen, omdat de kinderen naar school konden gaan, werd ze manisch depressief. De stress in het moderne gezin wordt herkenbaar beschreven. Het gecompliceerde karakter van Louise wordt door verschillende naasten uiteengezet. Haar omgang met de kinderen wordt in heldere, trefzekere woorden neergezet. Deze tweede roman van Slimani (1981) werd bekroond met de Prix Goncourt 2016.

Lea heeft een prettig, rustig luxe leventje, tot ze zwanger wordt. Een baby is niet echt haar grote wens. De bevalling is zwaarder dan verwacht. Daardoor raakt zij in een postnatale depressie. Ook het onverwerkte verdriet van haar vaders leven en dood speelt een belangrijke rol. Met professionele hulp krijgt ze de kans om haar gezondheid en leven weer op de rails te krijgen. Knap om een moeilijk onderwerp toegankelijk te maken door gewone, eenvoudige taal en toch een vloeiend geheel te houden met voldoende spanning om door te lezen. Korte zinnen en hoofdstukken houden het overzichtelijk voor de doelgroep: mensen die moeite hebben met moeilijke taal. Door het onderwerp meer geschikt voor vrouwen die er zeker ook veel stof tot praten uit kunnen halen. Bewerking in zeer eenvoudig Nederlands van de roman uit 2000 van Heleen van Royen.

De roman is opgebouwd uit verschillende verhaallijnen die soms duidelijk en soms minder duidelijk met elkaar te maken hebben, maar als overkoepelend thema de Tweede Wereldoorlog hebben. Een vluchtende ex-bewaker van een concentratiekamp, een vrouw die haar geliefde mist, een oude man die terugdenkt aan een openluchtconcert vlak na de oorlog, een meisje in een bejaardentehuis dat een oude man moet helpen eten en daar helemaal geen zin in heeft. Ook wordt via brieven en een interview de mogelijke verdwijning van de kunstenaar Franz Marc beschreven. Hij overleed in 1940, maar is misschien al eerder van de radar verdwenen. Philippe Claudel (1962), schrijver van een groot en imposant oeuvre, laat aan de hand van enkele personages de pijnlijke kant van de oorlog oplichten. Wie was er goed en wie fout, wat weten we van al die naamloze slachtoffers of de familieleden en geliefden van hen die verdwenen zijn? Een intrigerende en originele reconstructie van enkele roemloze levens die niet vergeten mogen worden. Zeer de moeite waard.

Isa Hoes (1967) en Antonie Kamerling (1966) leren elkaar in 1990 kennen tijdens audities voor de soapserie 'Goede Tijden Slechte Tijden'. Ze worden verliefd op elkaar, gaan samenwonen en trouwen. Het stel krijgt twee kinderen: Vlinder en Merlijn. Isa en Antonie spelen beiden in verschillende televisieseries, speelfilms, toneelstukken en musicals. Voor de buitenwereld zijn ze een geslaagd en stralend paar, maar Antonie kampt steeds vaker met depressies, terwijl Isa het gezin bij elkaar probeert te houden. Antonie’s depressies worden zo erg dat hij op 6 oktober 2010 een einde aan zijn leven maakt. In dit boek vertelt Isa over het leven met haar grote liefde Antonie, vanaf het moment dat ze elkaar leren kennen tot de periode na zijn dood. Een indrukwekkend en aangrijpend relaas over het leven met een partner die manisch-depressief is.

Een professor aan de Sorbonne, groot kenner van het oeuvre van Joris-Karl Huysmans, ziet zijn land in 2022 aan de vooravond van de presidentsverkiezingen steeds verder polariseren: een burgeroorlog lijkt onvermijdelijk. De traditionele partijen zijn uitgespeeld, de strijd gaat tussen het Front National en de Fraternité musulmane (Moslimbroederschap). Op de valreep doet een van de leiders een politieke meesterzet.  

De laatste uren van het leven van Jezus worden op indringende wijze, naar eigen interpretatie, beschreven. Vanaf het vonnis door Pilates, via de kruisgang naar de kruisiging tot en met de korte tijd daarna wordt de lezer meegevoerd in het door de Franse schrijfster vrij herschreven Bijbelverhaal, vanuit het perspectief van Jezus, de ik-verteller. In een lange monoloog laat Amélie Nothomb (1966), van wie meer dan twintig romans verschenen, in een prachtig proza Jezus over zijn laatste uren vertellen. Het is een heel bijzondere, literaire (en mooi in het Nederlands vertaalde) weergave. De afwisselend in België en Frankrijk wonende schrijfster ontving voor haar eerdere werk reeds veel literaire prijzen. Ook deze roman werd voor de Prix Goncourt 2019 genomineerd. Korte, uitstekend geschreven roman die helemaal past in het werk van de schrijfster.

Verhaal dat zich afspeelt in een klein dorpje in het noordoosten van Frankrijk ten tijde van de Eerste Wereldoorlog. Het front is niet ver weg, maar raakt aanvankelijk het dorp niet. De moord op een klein meisje doet het dorp opschrikken. De procureur Destinat, die teruggetrokken leeft op zijn kasteel, is een van de verdachten. De verteller is zelf een inwoner van het dorp. Het verlies van geliefden door verschillende hoofdpersonen in de roman cirkelt rondom het centrale thema: wie vermoordde het meisje? De grijze zielen zijn de bewoners van het dorp: noch goed, noch slecht en niet echt levend, gevangen in herinneringen of ten prooi aan het noodlot. Philippe Claudel (1962), roman- en scenarioschrijver, won met dit boek de Prix Renaudot en de Grand Prix van de lezeressen van het vrouwenblad Elle.

Zoals op het Indonesische eiland Sulawesi een dode baby van het volk de Toraja in de stam van een majestueuze boom een beschermende tombe vindt, zo schept de ik-figuur in deze beschouwende roman figuurlijk een laatste rustplaats voor zijn beste vriend en producer Eugène, geveld door kanker, maar ook anderen. Herinneringen die geleidelijk zullen vervagen tot een 'schetsmatige aanwezigheid'. Hij beseft 'dat schrijven een uitvaart is waarbij evenveel wordt begraven als er wordt geopenbaard', taal als onvermijdelijke vertekening van de werkelijkheid, maar tegelijk ook veerkracht biedt om door te gaan na een afscheid. De Franse auteur-cineast (1962) illustreert deze bespiegelingen contrastrijk met de emotionele en zakelijke bemoeienissen van alledag, variërend van zijn warmte voor zijn nieuwe geliefde Elena tot de kille bezoekjes aan zijn versufte moeder in het verzorgingstehuis, van zijn filmische en literaire ambities tot de doorstart van de productiemaatschappij, van verval en dood tot creatie en nieuw leven. En zo draagt deze gelaagde roman overtuigend een existentiële missie uit. Claudel brak in 2003 door met ‘Les âmes grises’.