Het stenen bruidsbed

Aan de hand van hem nagelaten memoires van zijn grootvader Urbain reconstrueert de Vlaamse schrijver (1951) in beeldrijke taal het leven van zijn grootvader die rond 1900 in armoede opgroeide in Gent. Hertmans verbindt  vroege jeugdervaringen van zijn grootvader met de latere, toen Urbain als jong soldaat hachelijke dagen en nachten in de loopgraven overleefde. Zo worden de gruwelen van de Eerste Wereldoorlog aangekondigd met de beschrijving van een argeloze Urbain, die terecht komt in een oude gelatinefabriek, waar dierenkoppen worden gekookt. Ook beschrijft Hertmans de transformatie van tijdgeest en stadslandschap, waarbij de schone natuur in vredestijd niets verraadt van het bloed en lijden dat de vruchtbare aarde opslorpte. Tegelijkertijd definieert de kleinzoon de afstand en de verwantschap met zijn grootvader. Met zwart-wit illustraties.

De wereldberoemde choreograaf en artistiek leider van het Nationaal Ballet Rudi van Dantzig (1933-2012) ontpopt zich in zijn eerste boek als een begaafd auteur. Zijn herinneringen als oorlogskind dat een jaar in Friesland bij een gezin wordt ondergebracht tot een paar maanden na de bevrijding worden zeer subtiel, met een fijn gevoel voor de psychologie, een groot inlevingsvermogen, een sterke verbeeldingskracht en een trefzekere stijl verwoord. Vooral de cruciale passages waarin de kinderlijke onschuld van de hoofdpersoon het aflegt tegen de kracht van een Amerikaanse soldaat, waardoor het kind zich bewust wordt van zijn eigen homoseksualiteit - een inwijding die het verdere leven zal bepalen - worden uiterst terughoudend, smaakvol en voor niemand afstotend beschreven. Dit boek zal een groot publiek aanspreken vanwege de vermenging van de verschillende problematieken: de oorlog, het kinderleven, de ontluikende seksualiteit, en vanwege de heldere voor iedereen toegankelijke en zeker meeslepende stijl van de auteur.

  De tachtigjarige Indische Hardy Hardy runt een toko in Haarlem, met hulp van kameraden met wie hij een Hawaiian-band vormde en met hulp van zijn met de liefde worstelende kleindochter die interesse heeft voor zijn geluidsarchief met getuigenissen van Indische Nederlanders. Verdriet heeft hij omdat zijn in een verpleeghuis wonende vrouw hem niet meer herkent. Ook het feit dat tegenover de toko juist een Japans restaurant komt, maakt Hardy van streek. Hij komt in contact met de loge van vrijmetselaars en vertelt in zijn toelatingsrede een schokkend verhaal over moorden die hij uit wraak net na de oorlog in Indonesië gepleegd heeft. De derde roman van Goemans (1971), die prijzen won met haar eerste boeken, biedt kleurrijke personages en een vlot lezend verhaal met een lach en een traan. Maar het boek is niet in balans door alle plotlijnen. En de door de personages verstrekte uitgebreide informatie over de vrijmetselarij, Hawaiian-muziek en de oorlog en onafhankelijkheidsstrijd in Indonesië komt onnatuurlijk over. De daverende verrassing aan het slot komt wel erg uit de lucht vallen. Dit op waarheid gebaseerde verhaal over de vrijmetselaarsloge die de moorden verzweeg, kreeg door de publicatie van deze roman de nodige aandacht in de pers..