De val van Thomas G.

Net als in zijn debuut 'Nathan Sid' en in 'Indische duinen' staat in deze 'roman in taferelen' van Adriaan van Dis een uit Indonesië afkomstig gezin, dat in Nederland een nieuw bestaan probeert op te bouwen, centraal. De vader, steeds Meneer Java genoemd, is een door de oorlog beschadigd man. Zijn zoon, steeds de jongen genoemd, wordt door hem steeds meer bij zijn waanwereld betrokken. De jongen is een stille getuige van de waanzin, terwijl de moeder en dochters (eerstezus, middelzus en derdezus) een sceptisch koor vormen dat commentaar levert op wat er gebeurt. Het verhaal speelt zich af in een dorp aan zee, ten tijde van de Koude Oorlog. Gebeurtenissen uit de wereldgeschiedenis (Nederlanders die uit Indonesië worden gegooid, Russische tanks die Boedapest veroveren etc.) hebben grote invloed op Meneer Java, die alles volgt op de pas aangeschafte televisie ('De eerste in de straat'). De waanzin van Meneer Java gaat steeds verder en uiteindelijk wordt hij opgenomen in Schild en Heil, het gekkengesticht. Omdat de jongen volgens zijn moeder een harde hand nodig heeft, wordt hij naar haar boerenfamilie gestuurd. Een mooie familieroman, goede sfeertekening en prettig leesbaar

Ze zijn midlifers. Helen probeert de noodlijdende boekhandel die ze van haar vader overnam voort te zetten en zit diep in de schulden. Leo heeft zijn bedrijf verkocht, stikt in het geld en de vrije tijd en vraagt zich af wat hij met zijn leven aan moet. Ze ontmoeten elkaar, worden verliefd en besluiten het te gaan proberen zonder elkaars verleden een rol te laten spelen in hun relatie en hun leven. Wat niet kan. Ze weten eigenlijk ook niet hoe ze elkaars bestaan kunnen verbinden. En dan is er ook nog die coronapandemie die in de weg zit. De twee geliefden voelen vooral verwantschap en hunkering, maar niet zozeer fysiek. Het is allemaal niet spectaculair en eerder wat tragisch. Noordervliet (1945) weet met veel humor en lekkere taal een eigentijds liefdesverhaal-tegen-wil-en-dank te schetsen. Met scherpe observaties over deze pandemietijd en de veranderingen in het boekenvak. Bij vlagen hilarisch, maar mild naar haar personages, weet zij een niet zo boeiende liefde uit te werken tot een heerlijk liefdesverhaal. Helaas, zonder echt duidelijk te maken hoe zo’n relatie kan werken. Soepel en met humor geschreven eigentijdse liefdesroman over een onwaarschijnlijke maar verrassende liefde in coronatijden.

De auteur (1945) werd in 1987 bekend met ‘Tine, of De dalen waar het leven woont’ en ontving in 1994 de Multatuliprijs voor ‘De Naam van de vader’. Het thema van de memoires, de persoonlijke geschiedschrijving, gevangen tussen feit en fictie, keert vaak terug in haar werk, ook in deze roman. Het hoofdpersonage Katharina Donker, een ex-minister en auteur van twee bestsellers over politiek, krijgt nu van een jonge vrouw de vraag om mee te werken aan haar eigen biografie. Meteen wordt duidelijk dat Katharina goede redenen heeft om bepaalde passages uit haar leven uit het daglicht te houden, maar de biografe is slim en elke poging tot toedekken dreigt het omgekeerde effect te hebben. Voor zichzelf schrijft Katharina op wat ze eigenlijk niet kwijt wil. Dit resulteert in een boeiende evocatie van pijnlijke episodes uit haar privé- en politieke leven in de jaren zeventig. Een sterke psychologische roman over een politica die haar dochter en partners verliest, over ouder worden en de balans opmaken, geschreven in een onderkoelde, analytische stijl die bij het thema past..

Op feestjes en tijdens etentjes wordt Herman Koch vaak op meewarige toon gevraagd naar zijn "Finse periode'. Hij doet er zelf ook lacherig over, en dat heeft alles te maken met de ongeloofwaardigheid van zijn verblijf in Finland. Een lange, onhandige jongen van negentien die ervoor kiest om op een zeer afgelegen plek op het land en in de bossen te gaan werken. Het klinkt wellicht romantisch, maar dat was het niet. Zijn moeder was kort ervoor overleden en Herman ging erheen om weg te zijn van zijn vader en diens nieuwe vriendin, en om uit te stellen wat hij eigenlijk allang wist. Veertig jaar later is Koch terug in Finland en stuit hij op een dichtbundel die expliciet verwijst naar zijn eerdere verblijf. Niet langer kan hij deze periode afdoen met een grap. Hij neemt zijn eigen geschiedenis onder de loep, onderzoekt hoe herinneringen werken en hoe hij dit verhaal kan vertellen zonder de werkelijkheid te besmeuren.

Het verhaal speelt zich af aan een onbekende grens, waar een vader de grenspost bewaakt. Zoon Bardo zoekt bevrijding, maar komt uiteindelijk in een zelfde beroep terecht. Hij vindt en dreigt daarna zijn grote liefde te verliezen en beziet de wereld door een paranoïde bril, waarvan zijn vrouw Mara en kind Onna slachtoffer dreigen te worden. Bardo heeft zijn moeder jong verloren en vriendschappen lijken onmogelijk voor hem. Verwijten maken lijkt een erfelijke karaktertrek. Zijn geliefde Mara offert haar leven op: ze verzorgt haar schoonvader, verdraagt Bardo en blijft hopen. Zal de kleine Onna uit de gevangenis van erfelijkheid en de omgeving kunnen ontsnappen? De auteur (1952) is schijfster van jeugdboeken, gedichten en toneel en sinds enige tijd ook van romans. Ze is ook nog illustrator en performer. Chronologisch opgebouwd in vijf hoofdstukken met een vooruitblik in cursief; met Onna, Mara en Bardo als personale vertellers. In ‘De Huid’, het laatste hoofdstuk, noemt Mara Bardo’s huid veelzeggend de beschadigde grens tussen binnen en buiten. Samenvattend: mooi van taal, pijnlijk van inhoud: een juweel met scherpe randjes. Filosofie in een roman.

De broers Serge en Paul dineren met hun vrouwen om een probleem te bespreken. Hun beider zoons hebben bij een uit de hand gelopen pesterij een zwerver in brand gestoken. Het is op televisie geweest en nu wil Serge, in de running voor minister-president, een persconferentie geven en hun kinderen aangeven. De anderen zijn tegen en willen de levens van hun kinderen niet laten verruïneren door zoiets. Tijdens het diner komen de verschillende opvattingen bloot te liggen. Bijkomend aspect: Serge en zijn vrouw hebben ook een pleegzoon die de andere jongens chanteert en dreigt het openbaar te maken. Spannend relaas over de loyaliteit van ouders tegenover hun kinderen, klassenverschillen en misantropie, maar met erg veel plot in kort bestek. Voor lezers met weinig leeservaring is het verhaal omgewerkt tot eenvoudig Nederlands. De zinnen zijn kort en beginnen meestal op een nieuwe regel. Een aantal moeilijke woorden wordt achter in het boek toegelicht. De ruime bladspiegel vergemakkelijkt het lezen. Ook geschikt voor de NT2-leerder (B1).