Rinkeldekink

Hoofdpersoon van dit boek is Aynur, de moeder van de auteur. Zij groeide op in een armoedig en stoffig dorp zonder stromend water en elektriciteit in het oosten van Turkije, als negende van elf kinderen (waarvan er maar drie volwassen werden) van ongeletterde Zaza’s. Als tiener woont ze in Izmir, ontmoet ruimdenkender mensen en haar man en krijgt twee kinderen. Later - als het gezin in de Bijlmer woont - vindt ze een baan, ontwikkelt zich en scheidt uiteindelijk van haar gefrustreerde, geweldadige man. Op zijn unieke, sobere en meeslepende toon beschrijft Murat Isik het leven en de strijd van zijn moeder om te ontsnappen aan een leven in geestelijke en materiële armoede. En tegelijkertijd van het proces van schrijven van dit boek: zijn aanpak, de gesprekken met zijn moeder en zijn introspectie. Zijn bekroonde werken 'Wees onzichtbaar' en 'Verloren grond' - en nu dit boek - zijn een verrijking voor de Nederlandse literatuur. Betoverend mooi geschreven. Boeiend voor een groot publiek, van begin tot eind. In deze sterk uitgebreide editie van het Boekenweekessay 2019 gaat de auteur (1977) dieper in op zijn moeders leven en ook op het leven vol tegenslagen van zijn grootmoeder.

Anja Verver, ooit geroemd actrice, heeft psychische problemen en moeite met dagelijkse activiteiten. Doordat ze nauwelijks voor zichzelf kan zorgen, woont haar dochter uit veiligheidsredenen bij haar ex Evert en zijn nieuwe vriendin. Zij zoeken een manier waarop Anja toch haar dochter kan blijven zien. Allemaal hebben ze contact met verschillende hulpinstanties die hen leiden van het kastje naar de muur en meer bezig zijn met afspraken maken en schema’s opstellen dan dat ze met oplossingen komen. We lezen Anja’s verhaal in door haar ingesproken memo’s aan haar behandelaar. Deze worden afgewisseld met de uitwisselingen van Evert en zijn vriendin met de instanties. Een pijnlijke vertelling over de durende zoektocht naar beterschap. Beterschap in communicatie, ziekte en relatie. Door de verschillende standpunten, de open, eenvoudige en emotionele schrijfstijl komt het schrijnende verhaal goed tot zijn recht. Autobiografische roman van BNG Nieuwe Literatuurprijs winnaar. Mersbergen (1972) won in die prijs in 2011 voor ‘Naar de overkant van de nacht’.

In oktober 2008 verscheen van Catherine Keyl 'Catherine & Friends, over eten & emotie'*. In dat boek interviewde zij negentien bekende Nederlanders over hun herinneringen aan het het eten in hun jeugd, hun eetgewoonten, wat ze het liefst eten en zij vroeg hen een recept te geven. Uit die negentien geïnterviewden werden er voor dit boekje voor mensen die moeite hebben met lezen, tien gekozen onder wie Joop Braakhekke, Danny de Munck, Sonja Bakker en Gerda Havertong. De interviews zijn ingekort en herschreven in heel eenvoudige taal, net als de recepten. Dat zijn dezelfde als in 'Catherine & Friends', maar weer versimpeld wat tekst en aanwijzingen betreft, al is het recept van Catherine zelf, Cocquilles met Noilly Prat, tamelijk exclusief vergeleken bij de overige recepten voor 2, 4 of 6 personen die wel algemeen verkrijgbare en betaalbare ingrediënten bevatten. Eenvoudige pocketuitgave met als omslag een collage van portretfoto's van de tien Bekende Nederlanders in kleur. Bij elk interview dezelfde foto, nu in zwart-wit; de receptfoto's vervielen. Duidelijke schreefloze letter, overzichtelijke lay-out. Voorin een inhoudsopgave, geen receptenregister.

Vier personen moeten na een diepe crisis hun leven weer zien op te pakken, maar dat is niet eenvoudig.

Otto Kadoke, de grensoverschrijdende psychiater uit Moedervlekken, is terug. Nadat het verhaal van zijn alternatieve therapie door een bekende auteur te boek is gesteld en een bestseller is geworden, raakt hij verstrikt in een web van halve waarheden, interpretaties en leugens dat hem zijn baan kost - en zijn reputatie vernietigt. Maar niet alleen dat: zijn moeder is inmiddels weer vader geworden en de verzorgster van vader ontpopt zich tot een onvermoeibare aanhangster van Christenen voor Israël. Op een dag, als alles verloren lijkt, staat een ver familielid voor de deur: in haar ziet Kadoke zijn kans om te ontsnappen. Ze voert hem - en zijn vader - naar de bezette gebieden, waar hij tegen zijn zin in als verlosser wordt onthaald.

De Britse auteur (1932), dochter van een graaf, was dertig jaar lang hofdame van prinses Margaret (1930-2002), de jongere zus van Elizabeth II. Ze waren al van kinds af aan bevriend. Ze vertelt in deze fascinerende memoires op een amusante manier over haar connecties met de Britse royals. Dat doet ze met respect, zonder geroddel. Zo zet ze Margaret eerder neer als eigenzinnig dan als onsympathiek. Ook vertelt ze met de nodige zelfspot over haar eigen minstens zo interessante privéleven en haar huwelijk met een baron die zich zijn leven lang ronduit bizar gedroeg, waarbij ze zichzelf niet spaart en bijvoorbeeld kritisch terugkijkt op haar afstandelijke rol als moeder. In haar kringen was het normaal dat nanny’s de opvoeding regelden en de ouders amper in beeld waren. Twee van haar zoons stierven een tragische dood, een derde raakte in coma. Het biedt een interessant inkijkje in de levens van de superrijke adel. Zo is het doodnormaal om even naar India te vliegen om te shoppen of om een privé-eiland te kopen.

Zwarte schuur van Oek de Jong is een roman over leven met trauma en de verwerking ervan, over de vrouwen die Maris in de loop der jaren confronteren met zichzelf en over de kracht van een grote liefde.  Op zijn negenenvijftigste heeft schilder Maris Coppoolse een overzichtstentoonstelling in het Stedelijk Museum in Amsterdam. De internationale pers schrijft erover, het publiek stroomt toe. Maris staat op het toppunt van zijn roem. In de coverstory van een weekblad wordt de bron van zijn obsessieve werk blootgelegd: een misdaad die hij op zijn veertiende beging. Niemand in zijn omgeving is hiervan op de hoogte. Zijn vrienden en bekenden zijn geschokt. Alles begon in een zwart geteerde schuur op een eiland. Dit is het verhaal van een leven dat door één enkele, catastrofale gebeurtenis wordt getekend. Maris Coppoolse heeft "levenslang'.  We zien hem als kunstenaar in Amsterdam en New York en kijken diep in zijn huwelijk met de levenslustige en avontuurlijke, maar ook door schuld getekende Fran, dat dreigt vast te lopen. Door de coverstory herleeft zijn jeugd en vooral die zondagmiddag op het eiland toen hij meeging naar een boerenschuur en niet mee had moeten gaan.

Vonne van der Meers nieuwe roman "Vindeling' begint in Boedapest in 1956. Jutka Horvath vlucht tijdens de chaotische dagen van de Hongaarse opstand samen met haar moeder via Oostenrijk naar Amsterdam. Haar leven begint met verlies: van haar familie, haar taal, haar vader. Door de toevallige vondst – in haar nieuwe vaderland – van een handtas raakt Jutka in de ban van het vinden. Wat ze vindt brengt ze terug, maar zelf blijft ze zoek.