De onervarenen

In 1873 komt een jonge Nederlandse chemisch technoloog aan in Java, waar zijn ondernemende en vooruitstrevende familie plantages bezit. Hij begint een eigen plantage, Gamboeng, die zijn leven gaat beheersen. Ook nadat hij uit liefde is getrouwd met de levendige, gevoelige Jenny blijft alles in het teken van het afgelegen Gamboeng staan. Pas na haar zelfmoord in 1907 gaat hij begrijpen hoezeer hij haar en anderen te kort heeft gedaan en zichzelf heeft geïsoleerd door zijn onbuigzaamheid. Hella Haasse (1918), vooral bekend door haar historische romans waarin feit en fictie knap zijn verwerkt, groeide op op Java. Zij weet de sfeer van het eiland dan ook uitstekend op te roepen in deze mooie roman. Uitgaande van bestaande correspondentie en documenten, en in de van haar bekende zorgvuldige stijl, beschrijft ze fragmentarisch en uiterst boeiend de ontwikkeling van de hoofdpersonen. Dit boek werd genomineerd voor de AKO-literatuurprijs 1993.

Het prijzenswaardig initiatief om moeilijkere teksten toegankelijk te maken voor mensen voor wie lezen niet eenvoudig is, verdient uiteraard waardering. Het fraaie verhaal uit Douwes Dekkers' 'Max Havelaar' om die reden vereenvoudigen, roept misschien bezwaren op. Het is natuurlijk losgescheurd uit zijn historische context. Duidelijke toelichting is hier dus op zijn plaats en die is in deze uitgave ook opgenomen. Maar zelfs buiten de omvangrijke roman van Multatuli blijkt het klassieke verhaal zo sterk en authentiek, dat het, vereenvoudigd en in korte hoofdstukjes ingedeeld, niets aan kracht inboet en zeker mensen zal aanspreken. Daarom verdient dit herschreven verhaal, goed leesbaar voor iedereen in begrijpelijke taal en heldere vormgeving, zeker een kans. Voorin een zwart-wit foto. Met wereldkaart waarop Nederland en Indonesië zijn aangegeven. Verschijnt in de serie ‘Literatuur voor beginners’. Uitgave in samenwerking met het Multatuli Genootschap. Voor volwassenen en jongeren vanaf ca. 15 jaar..

Aan de hand van haar eigen familiegeschiedenis beschrijft journaliste Suzanna Jansen (1964) anderhalve eeuw Nederlandse armoede en wat daar aan gedaan werd, te beginnen met het heropvoedingexperiment in Veenhuizen in Drente. Jansen ontdekte dat haar overgrootmoeder in 1856 werd geboren in een van de drie grote gestichten in Veenhuizen. Hier probeerde men sinds 1823 wezen, landlopers, arme stadsgezinnen en andere arme sloebers via hard werken, tucht en orde te heropvoeden tot nuttige, keurige burgers. Een goed en toegankelijk geschreven, heel boeiend en aangrijpend stuk sociale geschiedenis. Honderd jaar pogingen om de sociale onderklasse te verheffen is erin verbonden met de persoonlijke geschiedenis van een familie die hiermee van doen had, zich aan de ellende, de vernederingen en het onrecht wist te ontworstelen en 'van een dubbeltje een kwartje' werd. Met stamboom en twee katernen met zwart-witfoto's, uitgebreide bronvermelding en verantwoording van de illustraties. Volgens demograaf Carel Harmsen van het CBS heeft 'ten minste een op de zestien Nederlanders voorzaten die een heropvoeding hebben ondergaan in de Drentse paupergestichten van de negentiende eeuw'

Een historische roman over dwalen tussen twee werelden. Java, 1895. Als pleegkind is de Indo-Europese Louisa op haar dertiende uitgehuwelijkt. Ze wil dolgraag weten wie haar biologische moeder is, maar haar omgeving beweert dat afkomst er niet toe doet. Waarschijnlijk was haar moeder een concubine, iemand die je maar beter dood kunt zwijgen. Door veel te lezen probeert Louisa te ontsnappen aan haar huisvrouwenbestaan in Buitenzorg. Haar vriendschap met twee buitenstaanders geeft haar de vleugels van de kinnari, de mythische liefdesgodin. Na veel tegenslagen besluit ze alsnog op zoek te gaan naar haar moeder om te ontdekken wie zijzelf nu eigenlijk is: een westerse engel of een oosterse kinnari. ‘Engel en kinnari’ is meeslepend, beeldrijk en prettig leesbaar geschreven. Voor een brede tot literaire lezersgroep. Dido Michielsen (Amersfoort, 1957) is een Nederlandse schrijver. Haar debuut 'Lichter dan ik’ won de Boekhandelsprijs 2020 en werd genomineerd voor de Libris Literatuur Prijs

Na haar boekenweekgeschenk 'Leon en Juliette' van 2020 ging Annejet verder op zoek naar de geschiedenis van de families Herckenrath en De Fremery in Monster, Nederland, in Charleston, South Carolina en San Francisco, Californië. Leon Herckenrath was de eerste Hollandse ondernemer, die het omstreeks 1830 in Charleston ging proberen, later gevolgd door zijn schoonzoon-koopman James de Fremery die rond 1850 in San Francisco zijn geluk beproefde en er tot grote welstand kwam. Bijzonder is de zwarte component in deze families als gevolg van de vrijmaking van de slavin en zijn latere vrouw Juliette door Leon in Charleston. Compleet met kaarten, stambomen, noten, literatuur, archieven en websites verhaalt Van der Zijl op de haar bekende levendige wijze over deze families, die naast grote voorspoed in de negentiende eeuw later ook achteruitgang kende. Uit familiearchieven zijn foto’s in kleur (katern) en in zwart-wit door het gehele boek opgenomen, dat een feest is om te lezen.

Ezekiel is een jonge, kritische journalist uit Haarlem, die in 1864 in contact komt met het uit Rusland verdreven gezin Abraham, dat een boerderij heeft achter de Breesaap, het duingebied rond Velsen. Ze weten niet dat binnenkort wordt begonnen met de omstreden aanleg van het Noordzeekanaal, dat Amsterdam met de Noordzee moet verbinden. Ondanks veel protest wordt de aanleg doorgezet vanwege de financiële belangen van een kleine groep. Ezekiels betrokkenheid bij het lot van de graafarbeiders kost hem in 1872 zijn carrière en verloving. Hij blijft zichzelf trouw en al kan de opening van het kanaal in 1876 niet verhinderd worden, hij wint het respect van zijn grote liefde. De familie van de schrijfster (kritische journaliste, voorvrouw van de anti-apartheidsbeweging) kwam uit het duingebied. Haar betrokkenheid, kritische geest en schrijftalent resulteerden in een verrassend actuele, goed geschreven roman, die raak duidelijk maakt dat economische vooruitgang altijd weer ten koste gaat van mensen. Toen bij de aanleg van Noordzeekanaal, nu de Betuwelijn.